بهار در باغ جهانی اکبریه
تاریخ انتشار: ۴ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۳۸۷۰۸۸
باغ و عمارت جهانی اکبریه با معماری اصیل ایرانی و اسلامی از مواریث ارزشمند گذشتگان و گویای هنر و سخت کوشی کویرنشینان خوش نام مرکز استان خراسان جنوبی است که این روزها حال و هوای نوروزی دارد.
خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زهرا مهرور- نوروز بوی خوشی دارد، بوی پاکیزگی، مهربانی، شادی، عشق، نسیم خنک، عطر شکوفه و بوی طراوت و سرزندگی.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از جاذبههای این سرزمین، باغهای ایرانی با طراحی و معماری و آبنماها و پوشش گیاهان خاص است. بنابر آمار موجود ۱۱۹ باغ تاریخی در استان خراسان جنوبی وجود دارد که ۶۵ مورد آن در فهرست میراث ملی ثبت شده است. یکی از مهمترین باغهای تاریخی شهر بیرجند باغ جهانی اکبریه است که دارای عمارت و به لحاظ معماری و طبیعی چشمنواز است.
باغ و عمارت تاریخی اکبریه به عنوان زمرد سبز در کویر مجموعه ارزشمندی با قدمت بیش از یک قرن به زمانی باز میگردد که اکبریه روستایی در سه کیلومتری جنوبشرقی بیرجند بوده است. حاکمان شهر بیرجند در آن دوران مقر حکومتی خود را در این باغ بنا نهادند و اکبریه پذیرای دوران افرادی چون امیر علم خان حشمت الملک، محمدابراهیم خان شوکت الملک و اسدالله علم بوده است.
باغی مملو از زیبایی در کویر
مجموعه اکبریه دارای عناصر معماری نظیر سردر ورودی، عمارت، انبار، باغ، فضای بارانداز (اصطبل)، مسجد، استخر و حصار است که تا سال ۱۳۵۵ هجری شمسی در مالکیت خاندان علم بود ولی در این سال از سوی اسدالله علم برای احداث موزه، وقف آستان قدس رضوی شد. اتاقهای متعدد، شاه نشین، هشتیها، حوضخانه، گنبدخانه (معروف به کلاه فرنگی) و اتاق آیینه از بخشهای این عمارت تاریخی است و در ضلع جنوبی عمارت مرکزی حیاط اندرونی قرار دارد که حوض ذخیره آب باغ در آن ایجاد شده است.
وجود انبوهی از درختان غیرمثمر همچون کاج با قدمتی بیش از ۱۰۰ سال در کنار درختان مثمر نظیر پسته و انار، همچنین درختچههایی مانند رز، گل محمدی و بوتهها و گلهای فصلی، تنوع مطلوبی از گونههای گیاهی را پدید آورده است. در قسمت جنوبی این باغ شگفتانگیز عمارتی وجود دارد که در زمان امیرعلم خان حشمت الملک بنا شده و در ۲ طبقه است که با دالانهایی بخشهای مختلف آن به هم راه دارد.
قنات اکبریه در قدیم مامور آبرسانی به باغ عریض و طویل اکبریه بوده که آب از طریق کانال و لولههای زیرزمینی به استخر جنوبی عمارت وارد میشود و پس از آن از طریق جویهای سرپوشیده و از زیر عمارت به فضای باغ میرود. طراحی باغ اکبریه پیروی از اسلوب باغ ایرانی است، این را در طراحی چهارباغ میتوان دید به طوری که با توجه به نظام هندسی موجود در کرتبندی، انطباق خیابان مرکزی بر محور تقارن کوشک و بنای سردر ورودی، دارای هندسهای خالص و نظاممند و نشانگر یک نمونه برجسته باغ ایرانی است.
تلفیقی از گل و درخت و آب
مهمترین نکته شاخص در معماری باغ اکبریه و باغهای نظیر آن که در منطقه کویری خراسان جنوبی طراحی و احداث شده، نبوغ معمار در جدال با طبیعت بیابانی منطقه است. این ویژگی مهم استفاده بهینه از آب برای شادابی فضای سبز باغ، تعامل با محیط و چشمانداز، تنوع و تکثر در عین وحدت و حفظ سبک و نوآوری، شناخت اقلیم و تطابق امکانات با نیازهای طبیعی در ایجاد بهشتی کوچک در دل کویر را به دنبال داشته است.
وجود درختان بلند قامت کاج در دو طرف خیابان و نیز خیابانهای منتهی به خیابان اصلی عمارت مرکزی بر زیبایی و طراوات باغ اکبریه و نمای آن افزوده است. باغ جنوبی واقع در جبهه جنوبی و کوچکتر از باغ شمالی است که بوسیله فضاهایی چون فضاهای خدماتی، عمارت مرکزی و دیواره غربی اصطبل احاطه شده و یکی از عناصر مهم، استخر نسبتا بزرگ با طرح مربع بوده که بخش عمده فضای باغ را به خود اختصاص داده است.
باغ و عمارت اکبریه بیرجند در نشست سی و پنجم یونسکو در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان میراث جهانی یونسکو و به عنوان یکی از ۹ باغ تاریخی ایران به ثبت رسید و فصل تازهای به روی این اثر تاریخی گشوده شد. این باغ ایرانی سرسبز با وسعت ۴۵ هزار متر مریع در حال حاضر با موزه باستانشناسی، مردمشناسی، مشاهیر، نمایشگاه فرش دستباف و نگارخانه و فضاهای مختلف از جمله بازارچه صنایع دستی پذیرای گردشگران و مسافران نوروزی است.
بنابر اعلام معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی بیشترین بازدید از موزههای استان طی روزهای اخیر مربوط به موزه باستانشناسی و موزه مردمشناسی در باغ و عمارت اکبریه بیرجند بوده است.
پایان پیام/375
منبع: شبستان
کلیدواژه: خراسان جنوبی باغ و عمارت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۸۷۰۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۴ سازه تاریخی آب ایران در انتظار ثبت جهانی
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شبکه خبری آب ایران مهرزاد احسانی رئیس حوضه آبریز رودخانه زهره جراحی و حوضههای جنوبی و دبیر کمیته ملی آبیاری و زهکشی دبا اشاره به فعالیتهای این کمیته ملی اظهار کرد: کمیته ملی آبیاری و زهکشی یک نهاد فراسازمانی متشکل از اساتید دانشگاه، وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، بخشهای مشاور، پیمانکار و ترکیبی از این مجموعه است که ساختار اولیه کمیته ملی آبیاری و زهکشی را تشکیل میدهند.
وی گفت: این کمیته در ایران یکی از فعالترین کمیتههای عضو کمیسیون بینالمللی آبیاری و زهکشی است و شامل ۷۸ کشور عضو بوده و مقر آن نیز در کشور هند قرار دارد.
این مقام مسئول با توجه به اینکه یکی از نایب رئیسان کمیسیون بینالمللی ایران به شمار میرود، افزود: این کمیسیون هرساله ایدهها و طرحهای برگزیده و منتخبی را که کشورهای مختلف با موضوع صرفهجویی آب در نظر دارند یا فعالیتی را به انجام رسانده باشند، دریافت میکند و در مقایسه با کشورهای مختلف به عنوان یک مسابقه به طرحهای برگزیده جایزه نقدی ۲ هزار دلاری اهدا میشود.
احسانی با توضیح رقابتهای کمیسیون بینالمللی خاطرنشان کرد: این رقابتها در چهار محور صرفهجویی از جمله فناوری، صرفهجویی در زمینه مدیریت، صرفهجویی از منظر کشاورزان و دیگری جایزه ویژه بخش جوان که شامل افراد زیر ۴۰ سال است، تقسیم میشود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر ایران طرحهای مورد نظر خود را در هر چهار بخش آماده و در مهلت مقرر تعیین شده برای کمیسیون ارسال کرده است.
دبیر کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران همچنین در ادامه فعالیتهای کمیسیون بینالمللی تصریح کرد: از دیگر فعالیتهای این نهاد بینالمللی بررسی و ثبت سازههای تاریخی آب است به این نحو که پس از دریافت اطلاعات این سازهها، مشخصات آن با شورای جهانی آب به اشتراک گذاشته میشود و به وسیله کمیسیون بینالمللی آبیاری و زهکشی به ثبت میرسد که هر کشور سالانه ظرفیت ثبت حداکثر ۴ طرح را دارا است؛ در این خصوص نیز در مهلت مقرر، ۴ طرح توسط ایران پیشنهاد شده و در صورت تصویب به عنوان آثار تاریخی آب ایران اضافه خواهد شد.
وی با بیان تألیفات انجام شده با موضوع آبیاری و زهکشی در این کمیته بیان کرد: در بعد فعالیتهای داخلی نیز حدود ۱۵ کتاب در کمیته ملی آبیاری و زهکشی در حال تألیف است که از این میان دو جلد کتاب با موضوع زهکشی آماده چاپ است که به زودی منتشر خواهد شد.
احسانی خاطرنشان کرد: همچنین کتاب «آب سبز» با محوریت دستورالعملهای علمی و عملی مصرف آب در مزرعه و بهبود بهرهوری آب سبز در ایران و جهان، تا یک ماه آینده به انتشار میرسد و تا پایان سال جاری نیز حدود ۸ کتاب دیگر منتشر خواهد شد.
کد خبر 6090104 فاطمه صفری دهکردی